Retinitis Pigmentosa (Göz Elektrik Terapisi)

Göz Elektrik Terapisi (Transkorneal Elektrik Stimülasyonu (TES)) retinanın dejeneratif hastalıklarında (Retinitis Pigmentosa, Koni Distrofisi, Best Vitelliform Distrofi vb.), travmatik ve iskemik optik sinir hasarlarında, retina santral ve dal arter tıkanıklıkları tedavisinde kullanılabilmektedir.

Halk arasında tavuk karası hastalığı olarak da bilinen Retinitis pigmentosa (RP) yaklaşık her 4000 insandan birini etkileyen yaygın kalıtımsal retina hastalığıdır.

Hastalık üç farklı genetik geçişe sahip olabildiği gibi sporadik olarak da ortaya çıkabilir. Konjenital işitme azlığı ile birlikte olduğunda gibi çeşitli sendromların bir parçası olarak da ortaya çıkması da mümkündür. Bugüne kadar yüzün üzerinde genetik mutasyon tespit edilmiş olan bu hastalık onlarca çeşit klinik çeşitliliğe sahip olabilmektedir. Retina hücrelerinde giderek tahribata yol açan bu hastalık yıllar içerisinde hastanın görme alanında daralmaya neden olmaktadır. Retina periferinden başlayan hastalık, zaman içerisinde merkezi görmeyi de bozarak hastada tünel görme dediğimiz dar bir görme alanı ile sonuçlanmaktadır.

RP hastalarında erken yaşta katarakt gelişimi ve tedaviye dirençli olabilen makula ödemi oluşabilmekte ve bu durumlar hastalığın sürecini olumsuz yönde etkilemektedir. Katarakt cerrahi olarak tedavi edilirken; makula ödemi için sistemik ilaçlar, topikal damlalar veya göz içine yapılan ilaç enjeksiyonları kullanılmaktadır.

Elektrik uyarımı terapisinin bu hastalık ve gerekse diğer retina dejenerasyonlarındaki kullanımı; başlıca retinadaki büyüme faktörlerinin serbest kalmasının sağlanması ve retina damarlarının genişlemesi ile retina hasarının geciktirilmesi esasına dayanmaktadır. Bu terapi ile hasar görmüş ancak ölmemiş bir anlamda uyuyan hücrelerin tekrar fonksiyon kazanması hastanın klinik bulgularında düzelmeye de neden olabilmektedır.

Terapi retina sinir hücrelerini koruyarak hastalığın ilerlemesini yavaşlatmaktadır. Gerçekleştirilen çalışmalar sonucunda bu terapi ile görme alanı kayıplarının ve retina hücrelerinin fonksiyonlarının düzeltilebildiği bilimsel olarak gösterilmiştir. Bu terapinin en önemli özelliklerinden bir tanesi de hastanın bir süre sonra bu terapiyi evde uygulayabilme şansının olmasıdır. Bizim de hastalarımıza uyguladığımız elektrik terapisi sonuçlarında; bu terapinin özellikle erken ve orta dönem retinitis pigmentosa hastalarında merkezi görme, renkli görme ve görme alanı üzerindeki iyileştirici etkisi muayene ve test bulguları ile gösterilmiştir.

Göz elektrik terapisi hastaya zarar vermeyen kolay uygulanabilir güvenli bir yöntemdir. Tedavi haftalık yarım saatlik uygulamalar şeklinde yapılmaktadır. Kliniğimizde bu terapi öncesinde kapsamlı bir göz muayenesi yapıldıktan sonra, hastaya yapılacak olan elektroretinografi (ERG), görme alanı (GA), optik kohorens tomografi (OKT) tetkikleri neticesine göre terapi kararı verilmektedir.

Uzun süre sonra RP ve benzeri retina hastalıklarında böyle bir terapinin yer bulması sevindirici olmakla birlikte; terapinin özellikle erken ve orta dönem, görme alanı kaybı az olan hastalarda daha etkin olduğu unutulmamalıdır.

DOÇ. DR M. NECATİ DEMİR